Tijdens Keti Koti bood Femke Halsema eindelijk excuses aan namens het ­college van b. en w. voor de betrokkenheid van het Amsterdamse stadsbestuur bij het slavernijverleden. “Het is tijd om het grote onrecht van de koloniale slavernij te metselen in de identiteit van onze stad,” zei onze burgemeester tijdens een ontroerende speech. Je zou kunnen stellen dat dit gebaar 158 jaar te laat kwam. Maar ach, beter laat dan nooit zullen we maar zeggen.

Veel tijd om deze mijlpaal te vieren was er helaas niet. Vrijwel meteen ontstond een discussie, die al een paar jaar af en toe oplaait: moet de Nederlandse staat ook excuses aanbieden voor het slavernijverleden?

Een zeer terechte vraag, zeker omdat dit de belangrijkste ­conclusie is uit het rapport van het Adviescollege Dialooggroep ­Slavernijverleden (uitgevoerd in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken).

Toch roept dit vraagstuk nog altijd veel weerstand op binnen onze samenleving.

Het opiniepanel van Een Vandaag vroeg aan 30.000 Nederlanders of Keti Koti een nationale feestdag zou moeten worden. 59 procent gaf aan dit niet nodig te achten. Nog groter was het aantal ondervraagden dat geen heil zag in officiële excuses: 66 procent. “Dan kunnen de Fransen ons ook wel excuses gaan aanbieden voor Napoleon,” verklaarde een van de deelnemers. Anderen bleken bang dat er schadeclaims uit zouden voortkomen.

Het Nederlandse kabinet sprak eerder ‘diepe spijt en berouw’ uit, maar premier Rutte verkondigde vorig jaar geen excuus te willen maken. Volgens hem zou dat tot meer polarisatie leiden. Zijn partij, de VVD, schaart zich nog altijd achter dat standpunt.

Dit maakt me boos. Je zou ­willen dat de premier voor álle Nederlanders door het vuur gaat. Een halfbakken compromis in de vorm van ‘diepe spijt’ geeft geen duidelijk signaal af. En dat terwijl een dergelijk signaal broodnodig is: racisme tegen zwarte Nederlanders is nog altijd springlevend.

Dit was rond 1 juli weer duidelijk te merken op Twitter, waar ‘bezorgde burgers’ hun mening niet onder stoelen of banken staken. Ik heb persoonlijk moeite met de grofheid van het taal­gebruik. Toch geef ik enkele berichten ongecensureerd weer, om aan te geven hoe ernstig het is:

‘Dankzij de slavernij hebben die zeurkousen het goed. Anders liepen ze nog steeds in hun blote kont rond.’

‘Een vrije dag? Alsof negers op andere dagen wél werken.’

‘Als je negers te veel likt worden ze blank. Dan krijgen ze de schuld van hun eigen slavernijverleden. Dat is puur racisme.’

Dus Mark, alsjeblieft, bied namens het kabinet je excuses aan voor de Nederlandse rol bij het slavernijverleden. Schrijf het, schreeuw het, zing het wat mij betreft. Maar doe íets. Als je niet pal achter de nazaten van tot slaaf gemaakten gaat staan, sluit je je ogen voor keihard hedendaags racisme. Dát werkt pas polariserend.

Bron: van Weezel, N. (2021, July 5). Racisme tegen zwarte Nederlanders is nog altijd springlevend. Het Parool. https://www.parool.nl/columns-opinie/racisme-tegen-zwarte-nederlanders-is-nog-altijd-springlevend~b14b9000/